Doktor Jivago & Boris Pasternak

Sovyet yazarı Boris Pasternak’ın en ünlü romanı olan Dr.Jivago’nun günümüzde yeteri kadar ilgi görmediğini düşündüğümden yorum yazma ihtiyacı hissettim. Dr.Jivago kitabı ve kitabından uyarlanmış filmi ile bir dönemin kült eserleri arasındadır.

Zamanında çok ciddi ses getirmiş ve bir çok film versiyonu çekilmiş bu kitabın, kitap sever tüm okurların kütüphanesinde olması gerektiğini düşünüyorum.

Boris Pasternak’ın, 1956’da Noviy Mir Dergisi‘ne gönderdiği ilk romanı olan Doktor Jivago, o dönemin SSCB resmi yönetimine (komünist rejime) uymadığı gerekçesi ile ret edilmiş ve hatta yasaklanmıştır. İlk kez 1957’de İtalya’da basılmış ve gördüğü ilgi sebebi ile de kısa süre sonra çeşitli dillere çevrilerek dünyaca tanınmıştır. Uzun seneler SSCB’de yasaklı kitaplar listesinde bulunan Doktor Jivago, ancak 1985 sonrası demokratikleşme hareketi ile birlikte ülkesinde özgürlüğünü kazanmıştır.

Kitap, 1958 Nobel Edebiyat Ödülü‘ne değer görülmüş, ancak yapılan baskılar sonucu Boris Pasternak ödülü geri çevirmek zorunda kalmıştır.

Kitap adını, şair Doktor Yuri Jivago’dan almıştır. Kitap, 1917 yılında meydana gelen Rusya’da ki Ekim Devriminden, 1929’a devam eden siyasi ve toplumsal olayların Doktor Jivago’nun hayatını nasıl etkilediği üzerine kurgulanmıştır. Ancak sakın yanlış anlaşılmasın, bu kitap siyasi olayları anlatan bir kitaptan değildir, zamanın siyasi koşullarında yaşanmış, Dr. Jivago ile Lara’nın 25 yılı aşan aşk öyküsü anlatan bir kitaptır. 

Okuyucu, ön planda Jivago’nun iki kadının ihtiras ve sadakati arasındaki dramının okurken arka palanda da Rus halkının Sosyalist devrimi ile yaşadığı ekonomik ve siyasi sorunlarına, zenginlikten yoksulluğa geçişine tanıklık eder.

Sovyet Komünist Partisi’nin uygulamalarının halkın üzerinde yarattığı etkiyi gerçekçi bir dille anlatması sebebi ile de birçok çevrede anti-Komünist bir kitap olarak görüldüğünü de belirtmeden geçemeyeceğim.

Kitabın kendisi kadar ve hatta belki de kendisinden daha ünlü film versiyonunu da seyretmenizi tavsiye ederim.

1965 yılında, yönetmen David Lean tarafından filme çekilmiş ve başrollerinde Ömer Şerif, Julie Christie, Geraldine Chaplin, Rod Steiger, Alec Guinness ve Tom Courtenay gibi ünlü isimler yer almıştır. Film, 10 dalda birden aday gösterildiği Oscar ödüllerinden “en iyi uyarlama senaryo”, “en iyi görüntü yönetimi”, “en iyi sanat yönetimi”, “en iyi kostüm” ve “en iyi orijinal şarkı” dallarında olmak üzere beş dalda Oscar ödüllerini almıştır.

http://www.sinemalar.com/film/2670/doktor-jivago

http://www.imdb.com/title/tt0059113/

Diğer film versiyonları;

2002 İngiltere/Almanya/ABD TV filmi “Doctor Zhivago” Giacomo Campiotti

http://www.imdb.com/title/tt0324937/combined

2006 Rusya TV mini dizisi “Doktor Zhivago” Aleksandr Proshkin

http://www.imdb.com/title/tt0417319/